Σύντομα τα εμβόλια mRNA αναμένεται να συμβάλουν στη μάχη έναντι χρόνιων ασθενειών, όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες και το AIDS.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΣΧΕΔΟΝ δύο χρόνια από τότε που ο κορωνοϊός μπήκε στη ζωή μας και έντεκα μήνες από την ημέρα που ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί. Έκτοτε, στον θλιβερό απολογισμό μετράμε 754.000 κρούσματα και 16.000 νεκρούς. 

Αναρωτιέμαι πολλές φορές τι θα είχε συμβεί αν η επιστήμη δεν είχε δημιουργήσει το κυριότερο όπλο απέναντι στην πανδημία: το εμβόλιο. Πιθανόν να ζούσαμε εφιαλτικές καταστάσεις με περισσότερους θανάτους, αναζητώντας περισσότερες μονάδες εντατικής θεραπείας, ίσως να συνεχίζονταν η καραντίνα και η κοινωνική απομόνωση, ενώ είναι βέβαιο ότι θα ήμασταν αντιμέτωποι με πολυάριθμα λουκέτα και δυσβάστακτες εισοδηματικές απώλειες.

Πέρσι τέτοια περίοδο όλοι ανυπομονούσαν για την έξοδο από το σκοτάδι της υγειονομικής κρίσης. Μετρούσαν αντίστροφα για τη στιγμή που θα ξεκινούσαν οι εμβολιασμοί και θα μπορούσαμε να βγούμε στο ξέφωτο της ελευθερίας. Αγανακτούσαν με τα υγειονομικά μέτρα προστασίας.

Τελικά, τα εμβόλια ήρθαν. Η επιστήμη έτρεξε πιο γρήγορα από ποτέ. Ωστόσο, ο μέσος όρος των εμβολιασμών δεν είναι ο αναμενόμενος για να νικήσουμε τη νόσο Covid-19 και να επιτύχουμε ένα ικανό τείχος ανοσίας. Κάπως έτσι φτάσαμε στο σημείο η υπόθεση των εμβολίων να έχει διχάσει την ελληνική κοινωνία, δημιουργώντας δύο αντίπαλα στρατόπεδα. 

Η πολυπόθητη επιστροφή στην κανονικότητα περνά μέσα από τα εμβολιαστικά κέντρα. Η αξιόπιστη ενημέρωση, τα επιστημονικά δεδομένα και τα ορθά επιχειρήματα πρέπει να υπερκεράσουν τον φόβο, τον ανορθολογισμό, τον δισταγμό και την αμφιβολία. Η αντισυστημικότητα δεν αποτελεί σύμβολο θάρρους και αντίδρασης όταν σχετίζεται με θέματα υγείας και ο εμβολιασμός δεν μπορεί να εξαρτάται από ποικίλες ιδεολογικές, θρησκευτικές και πολιτικές πεποιθήσεις.

Είναι απορίας άξιο πώς 16.000 νεκροί δεν έχουν πείσει πολλούς συμπολίτες μας για την αναγκαιότητα του εμβολιασμού. Η γραφική συζήτηση για τις παρενέργειες των εμβολίων βρήκε εύφορο έδαφος, ενώ στους αντιεμβολιαστές δόθηκε βήμα σε τηλεοπτικές εκπομπές υψηλής τηλεθέασης. Οι αρνητές, επικαλούμενοι διάφορες θεωρίες συνωμοσίας, θρησκευτικές αντιλήψεις αλλά και μια δήθεν αντίδραση στην πίεση επιμένουν να βρίσκονται στο σημείο μηδέν.  

Οι αριθμοί, όμως, αποτυπώνουν τη σκληρή αλήθεια. Είναι ξεκάθαρο ότι αντιμετωπίζουμε μια πανδημία ανεμβολίαστων στις ΜΕΘ των νοσοκομείων. 

Εννέα στους δέκα νοσηλευόμενοι στις ΜΕΘ είναι ανεμβολίαστοι, η πίεση που ασκείται σε πολλά νοσοκομεία της Ελλάδας εντείνεται και η πληρότητα των κλινών Covid αγγίζει το 100%. Επιπρόσθετα, 6.500 επαγγελματίες υγείας έχουν μείνει εκτός ΕΣΥ εδώ και δύο μήνες λόγω του υποχρεωτικού εμβολιασμού.

Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες συγκεντρώσεων των αρνητών, νταήδες δέρνουν όποιον τους ζητήσει πιστοποιητικό εμβολιασμού και ψευτόμαγκες έχουν βρει ευκαιρία να εκφράσουν την αδιαφορία τους απέναντι στο κοινωνικό σύνολο. 

Από την άλλη, η πανδημία καλπάζει. Οι μέθοδοι πειθούς έχουν εξαντληθεί. Και, δυστυχώς, οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η πανδημία είναι «κάτι που δεν τους αφορά». Αν συνέχιζαν να βλέπουν τα φέρετρα να περνούν από τις οθόνες τους, ίσως η κατάσταση να ήταν διαφορετική. 

Βέβαια, μπορεί εμείς να έχουμε πληθώρα εμβολίων τα οποία παραμένουν στις αποθήκες, αλλά κάποιοι άλλοι, που τα θέλουν διακαώς, δεν τα έχουν. Συγκεκριμένα,  αποκαρδιωτικά είναι τα στοιχεία που δημοσιοποίησε πριν από λίγες μέρες ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) σχετικά με τον εμβολιασμό του πληθυσμού των αφρικανικών κρατών. Ενδεικτικά, από τις 54 χώρες της Αφρικής μόλις οι 15 έχουν εμβολιάσει πλήρως το 10% του πληθυσμού τους. 

Μια σημαντική είδηση που στη χώρα μας πέρασε απαρατήρητη ήταν η ανακοίνωση του ΠΟΥ για την έγκριση εμβολίου κατά της ελονοσίας. Προφανώς, στον δυτικό κόσμο η νόσος έχει εξαλειφθεί, αλλά στην Υποσαχάρια Αφρική χιλιάδες παιδιά πεθαίνουν από τη συγκεκριμένη μολυσματική ασθένεια κάθε χρόνο – συνολικά περίπου 500.000 άνθρωποι. Γι’ αυτό η είδηση των επιτυχημένων κλινικών δοκιμών και της υψηλής αποτελεσματικότητας έφεραν χαμόγελα αισιοδοξίας σε ανθρώπους που δεν έχουν την επιλογή να είναι αρνητές ή να γίνονται έρμαια μια υστερικής συνωμοσιολογίας. Η είδηση των επιτυχημένων κλινικών δοκιμών και της υψηλής αποτελεσματικότητας του εμβολίου ενάντια στην ελονοσία έφεραν χαμόγελα αισιοδοξίας σε ανθρώπους που δεν έχουν την επιλογή να είναι αρνητές ή να γίνονται έρμαια μιας υστερικής συνωμοσιολογίας. 

Η ιστορία το έχει αποδείξει. Τα εμβόλια σώζουν ζωές. Εδώ και πολλά χρόνια έχουν μπει στη ζωή μας προκειμένου να προστατευτούμε από μολυσματικές νόσους όπως η διφθερίτιδα, η ερυθρά, η ιλαρά, η ευλογιά αλλά και η πολιομυελίτιδα. 

Μέσα από την πανδημία του Covid-19 συνειδητοποιήσαμε ότι η επιστημονική κοινότητα θριαμβεύει. Αναμφισβήτητα, ήταν θαυμαστή η ταχύτητα στην παραγωγή των εμβολίων. Αλλά την ίδια στιγμή επικράτησε ένας ακατανόητος εγωισμός, μια αδιανόητη καχυποψία του τύπου «μα, πώς γίνεται να τα έφτιαξαν τόσο γρήγορα». Πολλοί δεν σκέφτονται ορθολογικά, ούτε θυμούνται ότι τα θύματα άλλων, παρόμοιων πανδημιών του παρελθόντος δεν ήταν τόσο τυχερά όσο της δικής μας γενιάς. 

Πρόσφατο δημοσίευμα του «Economist» αναφέρει ότι σύντομα αναμένεται να ξεκινήσουν οι δοκιμές ενός νέου εμβολίου της Moderna που φιλοδοξεί να πολεμήσει τον ιό HIV με το ίδιο όπλο που χρησιμοποίησε για τον Covid-19. Ο Ουγκούρ Σαχίν και η Οζλέμ Τουρετσί, οι οποίοι δημιούργησαν το εμβόλιο της Pfizer, υποστήριξαν ότι η τεχνολογία mRNA δεν αλλάζει τα κύτταρα του γονιδιώματος και ότι ανοίγει ο δρόμος για θεραπείες κατά του καρκίνου. Σε συνέντευξή τους στον δημοσιογράφο Τάσο Τέλλογλου πριν από λίγες μέρες εξήγησαν ότι η τεχνολογία mRNΑ θα βοηθήσει στην καταπολέμηση του καρκίνου και άλλων σοβαρών ασθενειών. Μάλιστα, επισήμαναν ότι η ομάδα τους, χρησιμοποιώντας τη συγκεκριμένη τεχνολογία, εργαζόταν ήδη σε εξατομικευμένες θεραπείες κατά του καρκίνου, όταν η πανδημία πρωτοεμφανίστηκε στη Γουχάν.

Έτσι, η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των εμβολίων mRNA  (Pfizer/BioNTech και Μoderna) κατά του Covid-19 αναμένεται να συμβάλουν στη μάχη έναντι χρόνιων ασθενειών, όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες και το AIDS.

Συγκεκριμένα, η BioNTech προσπαθεί να παρασκευάσει εξατομικευμένα εμβόλια κατά του καρκίνου του παχέος εντέρου, του μαστού και του δέρματος και ήδη πραγματοποιούνται κλινικές δοκιμές, ενώ στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Moderna.

Ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ενώ μόνο στη χώρα μας, κάθε χρόνο, πεθαίνουν περίπου 30.000 άνθρωποι. Το ερώτημα που τίθεται, λοιπόν, είναι το εξής: άραγε οι αρνητές θα πουν όχι και στον εμβολιασμό κατά του καρκίνου; Όταν βρεθούν μόνοι στο κρεβάτι του πόνου θα εξακολουθήσουν να είναι αντιεμβολιαστές; Όταν δίνουν τη δική τους μάχη στους γκρίζους θαλάμους ενός νοσοκομείου, αντιμέτωποι με τον φόβο και την αβεβαιότητα, θα συνεχίσουν να πιστεύουν ότι τίποτα δεν μπορεί να τους πείσει να εμβολιαστούν;   

Αναντίρρητα, η πολυπόθητη επιστροφή στην κανονικότητα περνά μέσα από τα εμβολιαστικά κέντρα. Η αξιόπιστη ενημέρωση, τα επιστημονικά δεδομένα και τα ορθά επιχειρήματα πρέπει να υπερκεράσουν τον φόβο, τον ανορθολογισμό, τον δισταγμό και την αμφιβολία. Η αντισυστημικότητα δεν αποτελεί σύμβολο θάρρους και αντίδρασης όταν σχετίζεται με θέματα υγείας και ο εμβολιασμός, σε αυτή την περίπτωση, δεν μπορεί να εξαρτάται από ποικίλες ιδεολογικές, θρησκευτικές και πολιτικές πεποιθήσεις.

Διαβάζοντας το έξοχο βιβλίο του Κολομβιανού νομπελίστα Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες με τίτλο «Το σκάνδαλο του αιώνα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, στάθηκα σ’ ένα ενδιαφέρον ρεπορτάζ από το Καράκας της Βενεζουέλας, το οποίο αφορούσε το θέμα της λειψυδρίας. Ο σπουδαίος λογοτέχνης περιγράφει συναρπαστικά πώς η κλιμάκωση της λειψυδρίας απειλούσε χιλιάδες ανθρώπους.

Ωστόσο, η ανεμελιά των κατοίκων ήταν έκδηλη, παρά τις συνεχείς προειδοποιήσεις των ειδικών. Έτσι, εξακολουθούσαν αμέριμνοι να πλένουν τα αυτοκίνητά τους, να ποτίζουν τα γκαζόν, να κάνουν, χωρίς φειδώ, μπάνιο δύο και τρεις φορές την ημέρα αλλά και να γεμίζουν τις πισίνες τους. Όμως, κάποια στιγμή, οι βρύσες στέρεψαν και τότε οι πολίτες στράφηκαν εναντίον της κυβέρνησης και των υπευθύνων… Μας θυμίζει κάτι αυτή η ιστορία;

Πηγή: lifo.gr (Γιάννης Πανταζόπουλος)

• Ετικέτες ανεμβολίαστοι, εμβόλια mRNA, καρκίνος