ΑμεΑ σε καιρό καραντίνας: Συμβουλές σε γονείς

Υπό το πρίσμα νέων εξελίξεων με την Ελλάδα στο κλοιό της πανδημίας μαθητές όλης της χώρας, μεταξύ αυτών άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ), είναι σε καραντίνα. Είναι γεγονός πως τα ΑμεΑ χρήζουν ειδικής εκπαίδευσης. Η καραντίνα στα ΑμεΑ και ο περιορισμός στο σπίτι μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη στην υλοποίηση ειδικού παιδαγωγικού έργου που συνιστά οργάνωση και μεθοδικότητα. Το ρόλο του εκπαιδευτικού των ΑμεΑ καλούνται να αναλάβουν οι γονείς.

Φυσικά, δεν προτείνεται η οργάνωση ειδικών εκπαιδευτικών πρακτικών ώστε να προσιδιάσει το έργο του εκπαιδευτικού. Το ειδικό σχολείο και κάθε το σχολείο δεν επικεντρώνεται μόνο στη μάθηση και τη διδασκαλία. Το σχολείο αποτελεί φορέα κοινωνικοποίησης. Το σχολείο συμβάλλει στην ανάπτυξη αυτοπεποίθησης, αυτοεκτίμησης και ενσυναίσθησης. Στα πλαίσια καραντίνας και αποκλεισμού οφείλουμε να στρέψουμε το ενδιαφέρον εκεί.

Το ειδικό σχολείο σε ένα γενικότερο πλαίσιο συντελεί στη βελτίωση κοινωνικών δεξιοτήτων και δεξιοτήτων αυτοεξυπηρέτησης. Η ανεξαρτητοποίηση των ΑμεΑ και η ανάπτυξη κοινωνικότητας αποτελεί το κυρίαρχο μέλημα. Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως εφόσον το παιδί αποκτήσει αυτοπεποίθηση και αγαπήσει τον εαυτό του με τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Η ανασφάλεια και η χαμηλή αυτοεκτίμηση απομακρύνει το παιδί από τις κοινωνικές συναναστροφές. Έτσι τα ΑμεΑ ενδέχεται να διακατέχονται από μια αίσθηση ανικανότητας και αδυναμίας. Ισχυρίζονται πως αδυνατούν να αντεπεξέλθουν αποτελεσματικά και αυτόνομα στις καθημερινές υποχρεώσεις. Η αναγκαστική καραντίνα δεν σημαίνει αδράνεια, μοναξιά και νωθρότητα. Ας αξιοποιήσουμε δημιουργικά τις ώρες με το παιδί. Ο διαθέσιμος χρόνος θα αποτελέσει προσοδοφόρο έδαφος για την ανάπτυξη σημαντικών πτυχών της προσωπικότητας.

Αρχικά, σε καιρό καραντίνας τα ΑμεΑ μπορούν να εμπλακούν σε ποικίλες δραστηριότητες αδρής και λεπτής κινητικότητας. Στο πρώτο κατατάσσονται παιχνίδια που το παιδί εκτελεί «μεγάλες κινήσεις» στηριζόμενος σε όλο του το σώμα ή σε μύες ποδιών και χεριών. Τέτοια είναι τα παιχνίδια με μπάλα που απαιτεί ισορροπία, με κάρτες που η καθεμία υποδεικνύει μία κίνηση σώματος κ.α. Στο δεύτερο εντοπίζονται δραστηριότητες που απαιτούν έλεγχο, συγκέντρωση και ακρίβεια. Σε αυτά ταξινομούνται χειρωνακτικές δραστηριότητες, παιχνίδια κολλάζ ή πλαστελίνι. Αξίζει όμως να σημειωθεί το εξής: Ανάλογα με τη χρονολογική ηλικία, το γνωστικό υπόβαθρο, τις αισθητικοκινητικές δεξιότητες και το αναπτυξιακό επίπεδο συνίστανται διαφορετικά είδη δραστηριοτήτων.

Η επιβράβευση ως κίνητρο μάθησης και τρόποι ψυχολογικής ενδυνάμωσης

Στη καραντίνα λοιπόν, στα πλαίσια διεκπεραίωσης μιας δραστηριότητας ο γονιός είναι σημαντικό να ενθαρρύνει το παιδί. Η επιδοκιμασία και η επιβράβευση είναι βασικοί ενισχυτές που αποβλέπουν στην επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου. Ακόμη, καθίσταται απαραίτητη η καλλιέργεια ενός κλίματος έκφρασης, ώστε το παιδί να μπορεί να «αυτοπραγματωθεί»(Rogers). Λόγω των πολλών ημερών απομάκρυνσης από το σχολείο, προτείνεται το εξής: Το κάθε παιδί να θέτει καθημερινά ρεαλιστικούς στόχους και στο τέλος της ημέρας να αυτό- αξιολογείται. Η διαδικασία αυτό-αξιολόγησης αυξάνει την αυτό-αποτελεσματικότητα και την αίσθηση της ευθύνης απέναντι στον εαυτό του. Είναι σημαντικό ο κάθε άνθρωπος να μην απαλλάσσεται από κίνητρα. Τα κίνητρα ανεβάζουν το επίπεδο δραστηριοποίησης. Διαφορετικά μένει αδρανής.

Εκτός αυτών, στη περίοδο καραντίνας πρέπει να ληφθεί υπόψη η συναισθηματική ευαλωτότητα και η ψυχική ανθεκτικότητα των ΑμεΑ. Η μείωση κοινωνικής αλληλεπίδρασης και ο περιορισμός στο σπίτι μπορεί να επηρεάσει τη ψυχολογία τους. Όπως αναφέρθηκε, ενδείκνυται η οργάνωση δραστηριοτήτων που αποβλέπουν στην ενδυνάμωση της αυτοεικόνας και αυτοαντίληψης. Υπάρχουν ταινίες που αναδεικνύουν τη σημασία της διαφορετικότητας. Τέτοιες είναι «οι άθικτοι» με ένα άτομο τετετραπληγία ή το «The Forest Gump» που προβάλλεται η ζωή ενός ατόμου με αναπηρία. Έτσι, δεν αφήνεται η ανασφάλεια και η αρνητικότητα να εισχωρήσει.

Ενίσχυση κοινωνικής αλληλεπίδρασης σε καιρό καραντίνας

Ακόμη, μπορούν να καταβληθούν προσπάθειες που συνεισφέρουν στη διατήρηση της κοινωνικότητας. Υπάρχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μπορούν να προγραμματίζονται συναντήσεις μέσω διαδικτύου. Με τη συμβολή των γονέων τα παιδιά μπορούν να συνομιλήσουν ή και να παίξουν μεταξύ τους εκπαιδευτικά διαδραστικά παιχνίδια. Ας μην αφήσουμε τη καραντίνα να περιορίσει καταστάσεις. Υπάρχουν σαφώς εναλλακτικές μέθοδοι που αντικαθιστούν τις συνηθισμένες πρακτικές. Να θυμόμαστε. Η στάση μας απέναντι στα πράγματα καθορίζει και τη διάθεσή μας. Ας επικεντρωθούμε στα θετικά στοιχεία μιας κατάστασης, χωρίς βέβαια να παραβλέπουμε παντελώς τις αντικειμενικές δυσάρεστες πτυχές της. Να αξιοποιήσουμε τον χρόνο μας δημιουργικά. 
Η θετική ενατένιση των πραγμάτων είναι ζωτικής σημασίας.

Πηγή: www.maxmag.gr/