Αυτά και άλλα ερωτήματα μας απασχολούν λιγότερο ή περισσότερο όλους κατά καιρούς, ωστόσο για κάποιους ανθρώπους έχουν μία πιο σταθερή παρουσία στη ζωή τους.
Δεν είναι λίγες οι φορές που αναφέρει κάποιος ότι πάσχει από αϋπνίες, δεν ξεκουράζεται επαρκώς και άρα, δεν μπορεί να λειτουργήσει την υπόλοιπη ημέρα. Τι είναι τελικά η αϋπνία και που οφείλεται;
Σύμφωνα με το Διαγνωστικό Στατιστικό Εγχειρίδιο για τις Ψυχιατρικές Διαταραχές, 5η έκδοση (American Psychiatric Association, 2013), η Διαταραχή αϋπνίας εντάσσεται στις διαταραχές ύπνου- αφύπνισης και έχει τα εξής συμπτώματα:
Ένα κυρίαρχο ενόχλημα δυσφορίας για την ποσότητα ή την ποιότητα του ύπνου που σχετίζεται με ένα ή περισσότερα από τα εξής:
Διακρίνεται σε επεισοδιακή, όπου τα συμπτώματα έχουν διάρκεια 1-3 μήνες, επίμονη, όπου τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερους από 3 μήνες και υποτροπιάζουσα, όταν κατά τη διάρκεια ενός έτους έχουμε δύο ή περισσότερα επεισόδια.
Η αϋπνία μπορεί να είναι πρωτοπαθής ή να οφείλεται σε άλλες καταστάσεις όπως:
Οργανικές αιτίες: χρόνιος πόνος, καρκίνος, διαβήτης, καρδιοπάθεια, άσθμα, παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος, υπερθυρεοειδισμός, νόσος Parkinson, νόσος Alzheimer
Συνδεόμενες Διαταραχές του ύπνου: υπνική άπνοια, σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών
Φάρμακα: κάποιες φαρμακευτικές ουσίες έχουν συνδεθεί με επεισόδια αϋπνίας (πχ. ορισμένα αντικαταθλιπτικά και φάρμακα για το άσθμα ή την πίεση, αντιισταμινικά) αλλά και συμπληρώματα διατροφής για τον έλεγχο του βάρους, τα οποία μπορεί να περιέχουν καφεΐνη ή άλλα διεγερτικά που επηρεάζουν τον ύπνο.
Καφεΐνη, νικοτίνη, αλκοόλ: ο καφές, τα αναψυκτικά και το τσάι λειτουργούν ως διεγερτικά και η υπερβολική κατανάλωση τους, ιδιαίτερα αργά το απόγευμα, μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο. Επιπλέον, παρ’ όλο που το αλκοόλ «βοηθάει» προσωρινά στην έλευση του ύπνου, αποτρέπει την εξέλιξη του ύπνου σε βαθύτερα στάδια και προκαλεί αφύπνιση στη μέση της νύχτας.
Ψυχικές διαταραχές: αγχώδεις διαταραχές, όπως η διαταραχή μετατραυματικού στρες μπορεί να προκαλούν αναστάτωση στον ύπνο ενώ, η πρωινή αφύπνιση μπορεί να συνδέεται με συμπτώματα κατάθλιψης.
Αλλαγές λόγω ηλικίας: όσο μεγαλώνει κανείς αλλάζουν γενικότερα οι συνήθειες της καθημερινότητας, η άσκηση, η κατάσταση της υγείας. Οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν αϋπνία λόγω των ορμονικών αλλαγών κατά την εγκυμοσύνη αλλά και την εμμηνόπαυση.
Γενικότερος τρόπος ζωής: κυλιόμενο ωράριο, άστατο πρόγραμμα ύπνου και γενικότερα, φωτισμός, θόρυβος, θερμοκρασία, διατροφή, είδος και ποσότητα δείπνου.
Επομένως, χρειάζεται αξιολόγηση από κάποιον ειδικό και στη συνέχεια εξατομικευμένη παρέμβαση, ανάλογα με τις αιτίες που την προκαλούν. Σε κάποιες περιπτώσεις η παρέμβαση είναι φαρμακολογική, σε άλλες ψυχοθεραπευτική ή συνδυασμός αυτών. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται πως οι τεχνικές χαλάρωσης, όπως οι διαφραγματικές αναπνοές, ο διαλογισμός και οι θετικές σκέψεις βοηθούν στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου (Trauer et al., 2015). Γενικότερα, κάποιες χρήσιμες συμβουλές είναι οι εξής:
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Πηγή: psychologynow.gr
Σε διπλανά γραφεία στο χώρο της Δημοτικής Αγοράς που παραχωρήθηκαν από το Δήμο Καρδίτσας στεγάζονται τους τελευταίους μήνες το Παράρτημα…
Ξεκινά σε σύντομο χρονικό διάστημα στο Ε.Α.Π. η λειτουργία της Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης Ατόμων με Αναπηρία και Ατόμων με ειδικές…
«Τίτλοι τέλους» στη δομή φιλοξενίας “Μετάβασις” για άτομα με νοητική στέρηση στην Ιεράπετρα. Ήδη έχουν αποχωρήσει οκτώ τρόφιμοι της μονάδας…
Συνήθως τα άτομα με αναπηρία καλούνται να μιλήσουν δημόσια μόνο για ζητήματα που άπτονται της αναπηρίας. Πόσο εύκολο είναι να…
Οι καταναλωτές καλούνται να μη χρησιμοποιήσουν το σκεύασμα και να ενημερώσουν τον ΕΟΦ. Την προσοχή των καταναλωτών εφιστά με ανακοίνωσή…
Ένα σημαντικό πλεονέκτημα για την καρδιαγγειακή τους υγεία έχουν όσοι διατηρούν μια πληθώρα συγκεκριμένων βακτηρίων στο μικροβίωμα του εντέρου. Το…