Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει πώς η χοληστερόλη και η φλεγμονή στα εγκεφαλικά κύτταρα αλληλεπιδρούν με μια πρωτεΐνη που ονομάζεται ABCA7 και ρυθμίζει τον τρόπο με τον οποίο τα μόρια περνούν από τις κυτταρικές μεμβράνες και μπορεί να επηρεάζουν τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Τα μειωμένα επίπεδα ABCA7 στα ανθρώπινα εγκεφαλικά κύτταρα μπορεί να είναι έναυσμα για τη νόσο Αλτσχάιμερ. Σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Cells, η ομάδα πιστεύει ότι οι νέες πληροφορίες τους θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη θεραπειών.

Προηγούμενη έρευνα από δύο από τους συγγραφείς της παρούσας μελέτης διαπίστωσε ότι τα επίπεδα ABCA7 στον εγκέφαλο μειώνονται με την ηλικία και τα άτομα με χαμηλότερα επίπεδα είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν νόσο Αλτσχάιμερ νωρίτερα στη ζωή τους.

Αυτό βασίστηκε σε ανακαλύψεις σχετικά με τις γονιδιακές παραλλαγές της ABCA7 σε ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ από μελέτες συσχέτισης σε όλο το γονιδίωμα με χιλιάδες συμμετέχοντες.

«Αλλά οι μελέτες γονιδιώματος δείχνουν μόνο μια πρωτεΐνη και δεν μας λένε τίποτα για το πώς λειτουργεί ή πώς επηρεάζει μια ασθένεια», λέει ο νευροεπιστήμονας Joel Wiener.

«Στόχος μας είναι να αποκαλύψουμε τις λειτουργίες της ABCA7 και να χρησιμοποιήσουμε όσα μαθαίνουμε για τον ρόλο της στην παθολογία για να τη μετατρέψουμε σε αποτελεσματική θεραπεία κατά της νόσου Αλτσχάιμερ», προσθέτει ο Δρ. Wiener.

Πώς διεξήχθη η μελέτη για τη σύνδεση χοληστερόλης, φλεγμονής και Αλτσχάιμερ

Η χοληστερόλη και η χρόνια φλεγμονή έχουν εμπλακεί στη νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζουμε για αυτούς τους δύο παράγοντες.

Η φλεγμονή βοηθά στην καταπολέμηση των λοιμώξεων και στην επούλωση των κατεστραμμένων ιστών, αλλά είναι μια πολύπλοκη διαδικασία. Η χρόνια φλεγμονή μπορεί να βλάψει υγιείς ιστούς και όργανα και να οδηγήσει σε σοβαρές καταστάσεις υγείας.

Στον εγκέφαλό μας, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού που ονομάζονται μικρογλοία ρυθμίζουν κυρίως τη φλεγμονή, αν και τα υποστηρικτικά κύτταρα που ονομάζονται αστροκύτταρα παίζουν επίσης ρόλο, μαζί με τους νευρώνες.

Ο Δρ. Weiner και οι συνεργάτες του πραγματοποίησαν μια σειρά πειραμάτων σε ανθρώπινα μικρογλοία, αστροκύτταρα και κυτταρικές σειρές νευρώνων που καλλιεργήθηκαν στο εργαστήριο. Αφού αφαίρεσαν κάποια ποσότητα χοληστερόλης, τα εγκεφαλικά κύτταρα θεραπεύτηκαν με ροσουβαστατίνη, ένα φάρμακο που αναστέλλει την παραγωγή χοληστερόλης.

Όταν περίπου το μισό έως τρία τέταρτα της φυσιολογικής χοληστερόλης αφαιρέθηκε από τα κύτταρα, τα επίπεδα της ABCA7 μειώθηκαν κατά περίπου 40% στις κυτταρικές σειρές μικρογλοίων και κατά περίπου 20% σε μια κυτταρική σειρά αστροκυττάρων.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές χορήγησαν τρεις διαφορετικές κυτοκίνες -μικρές πρωτεΐνες που πυροδοτούν τη φλεγμονή που εκκρίνονται από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού- στις κυτταρικές γραμμές του εγκεφάλου.

Στα μικρογλοία, δύο από τις κυτοκίνες κατέστειλαν την έκφραση ABCA7 και η τρίτη κυτοκίνη δεν έδειξε καμία επίδραση στην ABCA7. Καμία από τις τρεις κυτοκίνες δεν προκάλεσε αλλαγές στα επίπεδα ABCA7 σε αστροκύτταρα ή νευρώνες.

«Συνολικά, η μείωση της χοληστερόλης και η φλεγμονή μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα ABCA7 στον εγκέφαλο και να προκαλέσουν την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ», λέει ο Δρ. Wiener.

Ο ρόλος της χοληστερόλης και της φλεγμονής

Είναι πιθανό η απώλεια της ABCA7 στη νόσο Αλτσχάιμερ να οφείλεται σε απότομη αλλαγή στο μεταβολισμό της χοληστερόλης ή σε φλεγμονώδη απόκριση.

Η ομάδα λέει ότι τα αποτελέσματά της υποστηρίζουν την ιδέα ότι η ABCA7 διατηρεί την ισορροπία των λιπιδίων στον εγκέφαλο καθαρίζοντας τη χοληστερόλη που θα μπορούσε να βλάψει τα νευρικά κύτταρα. Αλλά η φλεγμονή φαίνεται να μειώνει προσωρινά τα επίπεδα ABCA7, κάτι που μπορεί να εξελιχθεί σε πρόβλημα, αν η φλεγμονή δεν υποχωρήσει.

Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί τα άτομα με πολλαπλή σκλήρυνση, η οποία περιλαμβάνει υψηλά επίπεδα φλεγμονωδών κυτοκινών, είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν Αλτσχάιμερ.

«Η μεγαλύτερη πρόκληση τώρα είναι να καταλάβουμε πώς να μετρήσουμε τα επίπεδα ABCA7 στον εγκέφαλο ζωντανών ανθρώπων. Εάν το πετύχουμε αυτό, θα μπορούσαμε να επαληθεύσουμε εάν η φλεγμονή καταστέλλει την ABCA7 στο ανθρώπινο σώμα», εξηγεί ο νευροεπιστήμονας Nicholas Lyssenko.

Οι προοδευτικές και καταστροφικές επιπτώσεις της νόσου Αλτσχάιμερ στη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου εκδηλώνονται με ένα ευρύ φάσμα γνωστικών και συμπεριφορικών αλλαγών με την πάροδο του χρόνου.

Οι μόνες διαθέσιμες θεραπείες για τη νόσο Αλτσχάιμερ επικεντρώνονται στη μείωση των συμπτωμάτων και στην επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει μέθοδος ίασης.

«Ο αποτελεσματικός έλεγχος για τα επίπεδα ABCA7 στον εγκέφαλο θα εντοπίσει επίσης άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για τη νόσο Αλτσχάιμερ και θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη νέων θεραπειών που βασίζονται στην ABCA7», καταλήγει ο Δρ. Lyssenko.

Πηγή: oloygeia.gr

• Ετικέτες νέα μελέτη, νόσος Αλτσχάιμερ, χοληστερόλη