Στη χώρα μας καταγράφονται 30.000 περιστατικά τον χρόνο. Στην επικίνδυνη ζώνη και νεότερες ηλικίες.
Yπέρταση, διαβήτης, καρδιακά νοσήματα, υψηλή χοληστερίνη, κάπνισμα, παχυσαρκία, κακή διατροφή, περιορισμένη φυσική δραστηριότητα, αλκοόλ και κατάθλιψη. Αυτοί είναι οι δέκα παράγοντες που σχετίζονται με το 90% των εγκεφαλικών επεισοδίων.
«Ολοι οι παραπάνω παράγοντες είναι απότοκα του σύγχρονου τρόπου ζωής και γι’ αυτό πια, από εγκεφαλικά, κινδυνεύουν και οι πιο νέοι σε ηλικία άνθρωποι από 35 έως και 45 ετών», μας λέει ο Γιώργος Ντάιος, πρόεδρος Δ.Σ. στον Ελληνικό Οργανισμό Εγκεφαλικών και αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Ο κ. Ντάιος περιγράφει τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια ως ένα από τα πιο σύνθετα ιατρικά προβλήματα, μια διαρκή πρόκληση για τους ανθρώπους που τα υφίστανται αλλά και για τους γιατρούς που ασχολούνται με αυτά καθώς το εγκεφαλικό δεν χαρακτηρίζεται ως νόσος, από την άποψη ότι δεν έχει μία συγκεκριμένη αιτία πρόκλησης. «Δεν είναι σαν το έμφραγμα, όπου στο 95% των περιπτώσεων έχει να κάνει με αρτηριοσκλήρυνση», σημειώνει.
Τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι η πρώτη αιτία αναπηρίας και η δεύτερη αιτία θανάτου στην Ευρώπη και στις δυτικές χώρες.
Οι απαιτήσεις που δημιουργεί το συγκεκριμένο πρόβλημα υγείας στον ασθενή αλλά και στο περιβάλλον του είναι πολύ σύνθετες. Οπως λέει χαρακτηριστικά ο κ. Ντάιος: «Πού να πρωτοαπευθυνθεί ο ασθενής; Στον παθολόγο για το σάκχαρο; Στον φυσικοθεραπευτή για αποκατάσταση; Στον εργοθεραπευτή για να μάθει να ξαναπιάνει αντικείμενα; Στον λογοθεραπευτή, αν έχει πρόβλημα με την ομιλία; Σε κάποιον ειδικό στη σεξουαλική υγεία αν έχει επηρεαστεί και αυτό το κομμάτι; Σε ψυχολόγο; Πού θα βρει χρόνο και χρήματα για όλα αυτά; Τι θα συμβεί με τη δουλειά του; Είναι πολλά τα επίπεδα αναπηρίας που προκαλεί ένα εγκεφαλικό. Και δυστυχώς είναι εντελώς απροσδόκητο».
45 δισ. ευρώ το οικονομικό κόστος
Μεγάλο είναι και το οικονομικό κόστος για τις κοινωνίες εξαιτίας των εγκεφαλικών. Μελέτη του 2015 κατέδειξε πως στην Ε.Ε. το κόστος ήταν περίπου 45 δισ. ευρώ, ενώ στην Ελλάδα έφτασε τα 606 εκατ. ευρώ. Το 45% του κόστους αφορούσε άμεσες υγειονομικές δαπάνες, το 20% απώλεια παραγωγικότητας και το υπόλοιπο 35% την άτυπη φροντίδα των ασθενών.
30.000 επεισόδια κάθε χρόνο στην Ελλάδα
«Τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι η πρώτη αιτία αναπηρίας και η δεύτερη αιτία θανάτου στην Ευρώπη και στις δυτικές χώρες, ενώ στην Ελλάδα συνεχίζουμε να καταγράφουμε 30.000 εγκεφαλικά κάθε χρόνο, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη. Είναι σαν μια πανδημία» σημειώνει ο κ. Ντάιος.
Σύμφωνα με διαχρονική μελέτη σε συγκεκριμένη περιοχή και δείγμα 100.000 ατόμων, το διάστημα 1993-1995 καταγράφηκαν 252 εγκεφαλικά τον χρόνο. Το 2004 ο αριθμός παρέμεινε 252, ενώ το διάστημα 2015-2016 τα εγκεφαλικά μειώθηκαν σε 216, δηλαδή παρουσίασαν ποσοστιαία μείωση 16%.
Από τους 100 ασθενείς που θα πάθουν εγκεφαλικό, οι 40 θα έχουν πολύ καλή έκβαση, με ελάχιστη ή καθόλου αναπηρία. Ενα 30% θα αποκτήσει σημαντική αναπηρία και ένα 30% δεν θα τα καταφέρει.
Η μείωση αποδίδεται στο γεγονός ότι ο κόσμος ενδιαφέρεται σήμερα πολύ περισσότερο για την υγεία του απ’ ό,τι στο παρελθόν. «Οι πολίτες επισκέπτονται πιο συχνά τον παθολόγο, ελέγχουν το σάκχαρό τους και την πίεση, κάνουν ετήσιο τσεκ απ» σημειώνει ο κ. Ντάιος, επισημαίνοντας πως και τα φάρμακα για τα νοσήματα που μπορεί να οδηγήσουν σε ένα εγκεφαλικό επεισόδιο έχουν εξελιχθεί.
Η ανάγκη για εξειδίκευση και το πρόγραμμα της Κυνουρίας
Επίσης η πρόληψη αποδεικνύεται και σε αυτή την περίπτωση πολύτιμη. Ο κ. Ντάιος αναφέρει σαν χαρακτηριστικό παράδειγμα το πρόγραμμα της Κυνουρίας, όπου πέρσι ο Ελληνικός Οργανισμός Εγκεφαλικών μαζί με το Κέντρο Υγείας Αστρους Κυνουρίας, την 5η ΥΠΕ, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και τον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας, έθεσαν σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα με αποδέκτες τους 11.000 περίπου κατοίκους του δήμου.
Ελέγχονται οι παράγοντες κινδύνου εμφάνισης εγκεφαλικού όπως πίεση, σάκχαρο, χοληστερίνη. «Γίνεται υπέρηχος καρδιάς, καρωτίδων αλλά κι άλλες εξετάσεις προκειμένου να προλάβουμε ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Μέσα σε ένα χρόνο έχουμε εξετάσει 1.200 άτομα. Καθημερινά, βρίσκουμε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα σε αρχικό στάδιο. Αυτή είναι η ουσία της πρόληψης. Να μην πάθεις εγκεφαλικό για παράδειγμα λόγω υπέρτασης που αγνοούσες ότι έχεις».
Σύμφωνα με τον κ. Ντάιο, εκτός από τις ιατρικές λύσεις της θρομβόλυσης και της θρομβεκτομής, έχει αποδειχθεί ότι και οι ΜΑΦ –Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας– με πιο πολλούς γιατρούς και νοσηλευτές ανά αριθμό ασθενών μπορούν να κάνουν την ειδοποιό διαφορά».
Για τα εγκεφαλικά είμαστε 15 εξειδικευμένοι γιατροί για 30.000 εγκεφαλικά τον χρόνο. Πρέπει λοιπόν να υπάρξει σχεδιασμός για μετεκπαίδευση στα δημόσια νοσοκομεία.
Στη χώρα μας, όμως, οι γιατροί που έχουν εξειδικευτεί στα εγκεφαλικά επεισόδια, είναι πολύ λίγοι, σημειώνει ο κ. Ντάιος: «Δεν έχουμε τον μηχανισμό για να εκπαιδεύουμε νέους γιατρούς. Στον διαβήτη για παράδειγμα έχουμε μετεκπαίδευση. Εχουμε επίσης υπερτασιολόγους, λοιμωξιολόγους, εντατικολόγους. Για τα εγκεφαλικά είμαστε 15 εξειδικευμένοι γιατροί για 30.000 περιστατικά τον χρόνο. Πρέπει λοιπόν να υπάρξει σχεδιασμός για μετεκπαίδευση στα δημόσια νοσοκομεία».
Πρόσφατα ο υπουργός Υγείας, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ανακοίνωσε την ίδρυση 19 Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας για τα εγκεφαλικά επεισόδια, σε ισάριθμα νοσοκομεία της χώρας. Μιλώντας ο υπουργός στην «Κ» τονίζει το εξής: «Το ποσοστό θνητότητας και υπολειμματικής αναπηρίας στην Ελλάδα, μετά από αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, είναι από τα υψηλότερα μεταξύ των χωρών της Ευρώπης. Γι’ αυτόν τον λόγο, δρομολογούμε τη δημιουργία του Εθνικού Δικτύου, αρχικά, 19 Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας για ασθενείς με εγκεφαλικά, σε όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας.
Προτεραιότητά μας, αποτελεί η μεταμόρφωση της φροντίδας και της αποκατάστασης των ασθενών που πάσχουν από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, μειώνοντας την αναπηρία, τον θάνατο και τον πόνο, τόσο για τους ίδιους, όσο και για τις οικογένειές τους. Παράλληλα, με τη θέσπιση πλαισίου για την υποστήριξη των ΜΑΦ εγκεφαλικών, εκπέμπουμε ένα σαφές μήνυμα: η Ελλάδα δεσμεύεται να παρέχει το υψηλότερο επίπεδο φροντίδας στους ανθρώπους της. Αυτή η δέσμευση όχι μόνο θα σώσει ζωές, αλλά και θα ενισχύσει τη συνολική ευημερία των συμπολιτών μας».
Η επόμενη μέρα
Τα τελευταία χρόνια, μια σειρά από νέα εργαλεία έχουν γίνει διαθέσιμα στους ανθρώπους που έχουν υποστεί ένα εγκεφαλικό επεισόδιο αλλά και στους φροντιστές τους.
Ο Κωνσταντίνος Λολίτσας, γραμματέας για τα Ατομα με Αναπηρία, της Νέας Δημοκρατίας, αναφέρει μερικά από αυτά. «Η πιστοποίηση της αναπηρίας πλέον γίνεται πιο γρήγορα και ηλεκτρονικά. Ο θεράπων ιατρός ή οι θεράποντες ιατροί, εφόσον υπάρχει και δευτερεύουσα πάθηση που προσδίδει ποσοστό αναπηρίας, υποβάλλει τον εισηγητικό φάκελο αναπηρίας του αιτούντος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα των ΚΕΠΑ και ο ασθενής χρειάζεται να παραστεί με φυσική παρουσία στα κατά τόπους ΚΕΠΑ, μόνο κατά το ραντεβού για την αυτοπρόσωπη εξέτασή του από την υγειονομική επιτροπή. Ακολούθως ενημερώνεται με ηλεκτρονικό τρόπο, σύντομα, για το αποδιδόμενο ποσοστό αναπηρίας και το διάστημα που είναι σε ισχύ η γνωμάτευση/πιστοποίηση αναπηρίας του. Οσο για τα επιδόματα αναπηρίας αυξήθηκαν κατά 8% φέτος μετά από δεκαετίες».
Ο κ. Λολίτσας αναφέρει πως τα τελευταία 4,5 χρόνια υλοποιείται σταδιακά ένα οριζόντιο σχέδιο για τους πολίτες με αναπηρία. Μέσω του «Εθνικού Σχεδίου Δράσης» έχουν ενεργοποιηθεί οι εξής, ανάμεσα σε άλλες, υπηρεσίες για τα άτομα με αναπηρία:
-ο Προσωπικός Βοηθός, ένα πρόγραμμα που πιλοτικά ολοκληρώνεται σύντομα, με 2.000 πολίτες πανελλαδικά να είναι δικαιούχοι είτε για 8ωρη βοήθεια, είτε και για 24ωρη. Η υπηρεσία καλύπτεται από το κράτος.
– η Εθνική Πύλη Αναπηρίας, η οποία εμπεριέχει το εθνικό μητρώο ατόμων με αναπηρία με την ψηφιοποίηση όλων και περισσότερων χρονικά, έντυπων πιστοποιητικών αναπηρίας από τα ΚΕΠΑ, όπως η κάρτα αναπηρίας κλίμακας ΙΙ ή ΙΙΙ (ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας του δικαιούχου).
– το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι» των δήμων, το οποίο πλέον αποτελείται από μόνιμο προσωπικό.
– η νομική βοήθεια στα άτομα με αναπηρία, η οποία από το 2023 καλύπτει τα άτομα σε δικαστικές πράξεις, έπειτα από αίτησή τους, όπως για τη δικαστική συμπαράσταση, τη δικαστική επιμέλεια, χωρίς την προϋπόθεση οικονομικών κριτηρίων αλλά και η ύπαρξη ειδικού δικαστικού υπαλλήλου στις αίθουσες δικαστηρίων, εφόσον υπάρχει αναπηρία όρασης, μειωμένη ακοή ή κώφωση κ.τ.λ.
– η ρύθμιση θεμάτων συνταξιοδότησης και ταυτόχρονης διατήρησης των επιδομάτων αναπηρίας, που επίκειται με νομοθετική πράξη.
Πηγή: kathimerini.gr
Αφήστε μια απάντηση