Τα πρώιμα στάδια των παθήσεων που απειλούν την όραση συχνά δεν έχουν συμπτώματα.

Μόλις φτάσετε τα 65, χρειάζεστε ολοκληρωμένες οφθαλμολογικές εξετάσεις με διαστολή της κόρης των ματιών (μυδρίαση) κάθε ένα ή δύο χρόνια – συχνότερα εάν έχετε προβλήματα με τα μάτια σας.

Ωστόσο, οι γιατροί αναφέρουν ότι η πανδημία εμποδίζει κάποιους από το να επισκεφτούν τον οφθαλμίατρο.

«Υπάρχουν άνθρωποι που καθυστερούν τη θεραπεία τους στην προσπάθεια να αποφύγουν τον συνωστισμό ή τους χώρους υγειονομικής περίθαλψης, όπως τα νοσοκομεία. 

»Δεν ελέγχουν την πίεση των ματιών τους και δεν χρησιμοποιούν τα φάρμακα για τα μάτια τους», επισημαίνει ο δρ Roberto Pineda, χειρουργός οφθαλμίατρος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Massachusetts Eye and Ear.

Τι κίνδυνος υπάρχει;

Η απώλεια της όρασης συνήθως συμβαίνει σταδιακά και ανώδυνα, και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν το παρατηρούν παρά μόνο αφού έχει γίνει η βλάβη. Η αναβολή των επισκέψεων στον οφθαλμίατρο αυξάνει τον κίνδυνο να μην εντοπιστούν ή να παραμείνουν ανεξέλεγκτες ορισμένες παθήσεις των ματιών, βλάβες ή και απώλεια της όρασης – ιδίως από γλαύκωμα.

«Με την καθυστέρηση της οφθαλμολογικής φροντίδας παρατηρούμε σοβαρότερα περιστατικά γλαυκώματος και πολλά άτομα προσέρχονται στα επείγοντα με προχωρημένη απώλεια όρασης», αναφέρει η δρ Lucy Shen, οφθαλμίατρος εξειδικευμένη στην αντιμετώπιση του γλαυκώματος στο Massachusetts Eye and Ear. Μερικές φορές, οι μεταβολές της οφθαλμικής πίεσης, που προκαλούν βλάβη της όρασης στο γλαύκωμα, συμβαίνουν γρήγορα.

«Δύο από τους ασθενείς μου είχαν γλαύκωμα με σταδιακή επιδείνωση. Τον Μάρτιο, η πίεση των ματιών τους ήταν φυσιολογική. Θα έπρεπε να έχουν έρθει πάλι τον Ιούνιο, αλλά ακύρωσαν τα ραντεβού τους. Όταν με επισκέφτηκαν ξανά τον Σεπτέμβριο, είχαν πολύ υψηλή οφθαλμική πίεση και χρειάζονταν χειρουργείο», λέει η δρ Shen.

Άλλοι κίνδυνοι

Η καθυστέρηση των οφθαλμολογικών εξετάσεων έχει ως αποτέλεσμα να παραλειφθεί ο έλεγχος και άλλων προβλημάτων των ματιών. Οι παρακάτω παθήσεις, αρχικά, έχουν λίγα ή αμελητέα συμπτώματα και είναι δυνατό να ανιχνευτούν μόνο με οφθαλμολογικές εξετάσεις.

«Οφθαλμικό εγκεφαλικό». Όπως η καρδιά ή ο εγκέφαλος, τα μάτια μπορεί να υποστούν βλάβη από απόφραξη ενός αγγείου. Ένα είδος «εγκεφαλικού» του ματιού συμβαίνει όταν διαταράσσεται η ροή του αίματος στον αμφιβληστροειδή (το τμήμα στο πίσω μέρος του ματιού όπου επικεντρώνεται η αίσθηση του φωτός).

Μπορεί να προκαλέσει προσωρινή ή μόνιμη απώλεια όρασης. Τα άτομα με υπέρταση, διαβήτη, γλαύκωμα και καρδιαγγειακή νόσο διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο γι’ αυτή την πάθηση.

Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει διαρροή υγρού ή και ρήξη στα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς, δημιουργώντας προσωρινή απώλεια της όρασης.

«Μερικές φορές η διαρροή αποκαθίσταται από μόνη της. Εάν δεν συμβεί αυτό, μπορεί να χρειαστείτε χειρουργική επέμβαση. Εάν παλιά αιμοφόρα αγγεία ή νεοαγγεία φράξουν τους πόρους παροχέτευσης του ματιού, μπορεί να παρουσιάσετε αυξημένη οφθαλμική πίεση και γλαύκωμα», εξηγεί η δρ Shen.

Εκφύλιση της ωχράς κηλίδας συνδεόμενη με την ηλικία. Στην πάθηση αυτή καταστρέφεται προοδευτικά η ωχρά κηλίδα, το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς. Είναι το τμήμα του ματιού το οποίο συνδέεται με  την κεντρική όραση, που είναι απαραίτητη για να βλέπουμε καθαρά τα αντικείμενα.

Συμπτώματα και παρεμβάσεις

Μπορεί να μην είστε σε θέση να καταλάβετε εάν μια πάθηση των ματιών έχει εξελιχθεί ή επιδεινώνεται, εκτός εάν είναι προχωρημένη και εμφανίζετε συμπτώματα, μεταξύ των οποίων:

– Σκιές στην περιφερική ή στην κεντρική όρασή σας.
– Έντονο πόνο στα μάτια ή στο μέτωπο.
– Έντονη φωτοευαισθησία.
– Θολή ή μειωμένη όραση.
– Προσωρινή απώλεια όρασης.
– Πονοκέφαλο με μεταβολές στην όραση.
– Ερυθρότητα των ματιών.
– «Φωτοστέφανο» γύρω από φώτα.
– Σκιές ή «μυγάκια» στο οπτικό σας πεδίο.

«Ελέγξτε την όρασή σας στο κάθε μάτι ξεχωριστά. Εάν έχετε συμπτώματα σε ένα μόνο μάτι, αυτό αποτελεί ένδειξη προβλήματος», λέει η δρ Shen.
Μην περιμένετε όμως να εμφανιστούν συμπτώματα για να επισκεφτείτε τον γιατρό σας. Τηρήστε τα προγραμματισμένα ραντεβού στον οφθαλμίατρο.
Ο οφθαλμίατρος θα διαστείλει τις κόρες των ματιών σας και θα εξετάσει το πίσω μέρος κάθε ματιού, ώστε να ελέγξει την κατάσταση του αμφιβληστροειδούς και του οπτικού νεύρου.

Επίσης, ο γιατρός και η ομάδα του μπορούν να εξετάσουν την οφθαλμική σας πίεση, να βεβαιωθούν ότι οι μύες των ματιών σας λειτουργούν σωστά και να ελέγξουν μεταβολές της όρασής σας.

Εάν είναι απαραίτητο, ο οφθαλμίατρος μπορεί να σας γράψει φάρμακα, να σας χορηγήσει ενέσεις ή να πραγματοποιήσει επεμβάσεις προκειμένου να διακόψει την εξέλιξη μιας πάθησης. Εάν η πάθηση προχωρήσει, τα φάρμακα θα χρειαστεί να αναπροσαρμοστούν. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να απαιτείται χειρουργική επέμβαση.

Αναζήτηση περίθαλψης

Εάν ανησυχείτε για την έκθεση στην COVID-19 σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης, η δρ Shen προτείνει να τηλεφωνήσετε στο γραφείο του οφθαλμίατρού σας και να το συζητήσετε.

«Εάν απλώς ακυρώσετε το ραντεβού και δεν το προγραμματίσετε για αργότερα, τότε είναι που συχνά βλέπουμε ασθενείς με προχωρημένη νόσο», επισημαίνει.

Μιλώντας με τον οφθαλμίατρο και την ομάδα του, θα μάθετε ποιες προφυλάξεις λαμβάνονται στο ιατρείο για να διασφαλίσουν την ασφάλειά σας – όπως απολύμανση του εξοπλισμού, χρήση μάσκας, έλεγχος των ασθενών για COVID-19 πριν από την επίσκεψή τους, περιορισμός του χρόνου αναμονής, περιορισμός του αριθμού των ατόμων στους χώρους αναμονής και η τήρηση απόστασης 2 μέτρων μεταξύ τους, και η επιλογή υβριδικής επίσκεψης.
«Έρχεστε στο ιατρείο, υποβάλλεστε σε κάποιες εξετάσεις από τον ειδικό και στη συνέχεια η υπόλοιπη εξέταση γίνεται μέσω τηλεφώνου ή βιντεοκλήσης, αφού έχουμε δει τα αποτελέσματα των εξετάσεων», εξηγεί η δρ Shen.

«Ωστόσο, ακόμη και με τις επιφυλάξεις για την COVID, σας παροτρύνουμε να έρθετε να εξεταστείτε. Οι έγκαιρες παρεμβάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε πολύ καλύτερα αποτελέσματα».

Πηγή: kathimerini.gr

• Ετικέτες όραση, οφθαλμίατρος